Religie en Religiositeit - Hindernissen en Fouten

Samenvatting

De vraag die religie oproept is voor alles: 'Hoe kan religie aanvaard worden met de volwassen optie in gedachten?' Het antwoord luidt in één woord: 'Door religiositeit.' Maar dat is een simpele voorstelling van een complexe aangelegenheid. Met het respecteren van de Ideale Persoon in de vorm van de tijd, merkten we op dat het systeem van het respecteren van de tijd de ruggengraat vormt van onze culturen en dat het de sleutel is voor welk begrip van wereldorde ook dat we in gedachten hebben. Maar een dergelijke orde volstaat niet, je kan nog heel goed in de hel zitten met een keurig tijdschema. Tijd is het onpersoonlijk aspect, de tegenpool van de dualiteit waarvan de persoon het onvermijdelijke andere aspect vormt. Maar de andere persoon kan ook de hel inhouden. Wat betreft de tijd kwamen we in de voorgaande inspiratie uit op drie verschillende drievoudige indelingen van de tijd om greep op het onderwerp te krijgen. Maar met achting voor de Allerhoogste of Ideale Persoon die binnen en buiten ons aanwezig is, lopen we op tegen een andere dualiteit die, indien niet naar behoren gerespecteerd, tot een hel van personalistische verwarring leidt. Er bestaan in feite twee soorten van religie. Er is het systeem van het georganiseerde respect voor de Persoon in de vorm van rituelen in een cultuur van aanbidding die is ingesteld om de gemeenschap bijeen en georganiseerd te houden in combinatie met een gepast stel waarden en basisregels voor het gedrag zoals vastgelegd in de traditionele overlevering, in geschriften die men als heilig beschouwt. En er is de religieuze houding van leven in een voortdurend zich herinneren van de Ideale Persoon van waarheid, bewustzijn en gelukzaligheid met de bedoeling verlichting en bevrijding van ellende te vinden met discipline en principe. De eerste notie dekt een ander veld van maatschappelijk handelen dan de tweede notie. Het eerst genoemde heeft betrekking op de bidclub als deel van de sociaal-ideële burgerdeugd van wat we bevrijding noemen. Het laatste heeft betrekking op de privésfeer van individuele zelfrealisatie als deel van de individueel-ideële burgerdeugd van wat we eigenlijk religie noemden in inspiratie 5.
Men kan hieruit afleiden dat het sociale aspect van de religie in feite helemaal geen religie is. De sociale overeenkomst van rituelen en regels om religieuze omgang te vinden staat haaks op de volwassen optie van een onafhankelijk en vrij individu zijn. Bevrijding wordt ermee gevonden in de beschermende gemeenschap, dat is waar, maar het blijft een denkrichting of denkschool gebaseerd op een invloed van buitenaf die mensen op elkaar uitoefenen.

Er zijn priesters, leraren van de overlevering, leiders van de organisatie die de weg wijzen voor volgelingen die zijn onderworpen aan prediking, strategieën van sociale controle en verticale pikordes. De volgelingen zijn de kinderen en de leiders zijn de ouders die er zijn om de onwetende kinderen op te voeden. Dit is alleen maar mogelijk omdat er wordt gerefereerd aan een feitelijke historische persoon die wordt herkend als de Allerhoogste Persoon in levende lijve. Die feitelijk levende (of meestal overleden) persoon is de Heer, de Profeet of de Avatar van de religie. Het sociale aspect van de religie vormt de materiële visie die feitelijk in strijd is met het vrij zijn van de misère van je materiële conditionering. Het persoonlijke aspect van religie als een uiterlijk fenomeen in de gedaante van deze of gene historische leider, vormt in feite niets anders dan een toegangspoort om het persoonlijke pad van de religiositeit te vinden dat, vrij van een dergelijke superego identificatie, niet haaks staat op de volwassen optie. Het sociale aspect leidt tot bevrijding in de zin van het vinden van veiligheid, dienstbaarheid, een functie, betekenis, identiteit en bescherming in de religieuze gemeenschap, het individuele aspect leidt tot verlichting in zelfrealisatie door het vinden van de leraar, de heer of de profeet in zichzelf, met de plicht volledige verantwoording te aanvaarden voor het innemen van een positie in de geestelijke gemeenschap. De laatste positie van religiositeit is de bedoeling van de religie. Het is de volwassen positie van het hebben geïnternaliseerd van de leraren, de ouders, de wijzen, de heiligen en de religieuze leiders. Maar, die positie boezemt angst in, omdat de sociale, materiële controle ontbreekt. En we kunnen niet echt een heer of een profeet of een avatar worden. Die posities zijn bezet en worden zorgvuldig bewaakt met sancties tegen misbruik door valse profeten, jaloerse heren en nep-avatars. Men kan niet de volle kwantiteit van de Persoon realiseren waar de geïdealiseerde - of anders de werkelijk ideale - leider voor staat. Religie in sociale zin wordt dus vaak bekritiseerd als zijnde paternalistisch, materialistisch, dogmatisch en opdringerig of anders, van de andere, individuele kant, als zijnde escapistisch, ketters, mystiek, begoocheld en onverantwoordelijk.
Wat moeten we nu doen dan? We zijn er vrij zeker van dat de persoon moet worden gerespecteerd - we zijn ook zeker immers zelf een persoon, maar iedere kwantitatieve kant van de religieuze munt van de kwaliteit, vormt op zichzelf een onaanvaardbare werkelijkheid. In de filognosie, ons zesvoudige perspectief van intelligentie, respecteren we beide polen van de dualiteit met het normaal gesproken bespelen van het groene speelveld van de overlap ervan, maar met het ontbreken van deze liefde van de zelfverwerkelijking hebben vele mensen - ruwweg de helft van de bevolking, afhankelijk van de cultuur - besloten dat lid zijn van een sportclub of iets dergelijks, beter is en dat het beschermen van je intelligentie met een atheïstische, of anders politieke, visie, de juiste manier is om een volwassen, gerijpte persoon te zijn. De andere helft van de mensheid, of de mens wat dat betreft, die religieus is, lijdt tegelijkertijd onder een ego - een superego - dat iedere andere religie, politieke partij of atheïstische associatie, als demonisch of ongelovig beschouwt. Die andere benaderingen moeten dan, omdat ze een gevaar vormen voor het eigen begrip van verlossing en de verlossing van de wereld, worden vernietigd, of tenminste worden ontkend, of moeten, zelfs beter, worden bekeerd. Een dergelijke eenzijdige religieuze optie resulteert gewoonlijk in grote sociale ergernis, verstoring, conflict en eventueel een (burger)oorlog. En zo is deze wereldgemeenschap, met deze twee basisposities van wederzijdse ontkenning, een gekkenhuis van geestelijk gestoorde, halfslachtige mensen die dermate op conflicten en verwaarlozing van de rest van de natuur uitkomen, dat hun overleven op de planeet onmiskenbaar op het spel staat. Laten we daarom overdenken waar de verkeerde opvattingen en de hindernissen uit bestaan die we op onze weg vinden als oprechte filognosten met achting voor welke persoon dan ook, hoe gek of goddelijk ook. Liefde vormt de weg immers, en we hopen altijd op een genezing van die collectieve waanzin. Ook wij hebben het nodig veilig en geborgen te zijn, dat is ons verlichte eigenbelang.

Na te zijn gekomen tot de voorlopige conclusie dat we in een waanzinnige wereld leven waar theïsme (of religie zonder gnosis) de spiritualiteit als zijn tegenstander heeft (die op zijn beurt weer religiositeit is in ontkenning van de gnosis betreffende de persoon) en die twee het atheïsme als tegenstander hebben (hetgeen in essentie de hopeloze poging is te leven zonder zichzelf) - waarbij alle partijen elkaar dwaas noemen, luidt de vraag hoe het zo ver kon komen. Hoe zijn we gekomen tot deze verdeeldheid in onze lokale en wereldgemeenschap? Hoe kunnen we de Allerhoogste Persoon respecteren die volledig uit elkaar lijkt te zijn gevallen op deze manier? Wat kunnen we er aan doen? Het verlamt ons dermate dat niet enkel ons overleven als een soort gevaar loopt, maar ook het paradijs van onze planeet in zijn geheel bedreigd wordt.
Ten eerste, het lijkt duidelijk dat deze posities van religieuze oppositie resulteren in een overlap waar we ze allemaal in harmonie aantreffen. Dat is de gnostische positie van het hebben bereikt van de Allerhoogste Integriteit van Bevrijding en Verlichting die we willen verdedigen. In de gnosis balanceren we religie met atheïsme, spiritualiteit met rationalisme en de gnosis zelf - niet te vergeten - met agnosticisme. De drie tegengestelde -ismen, deze drie dubbele mentaliteiten, vinden hun harmonie in een ontwikkeld begrip van gnosis dat we filognosie hebben genoemd in inspiratie 3, de liefde voor de kennis betreffende de realisatie van de volledigheid en de Persoon. De waarheid ligt altijd in het midden, zo luidt het populaire gezegde, en zo zoeken we het evenwicht tussen de fundamentele opposities en kunnen we aldus de integriteit van de Persoon vinden door filognostisch te zijn met de feiten, de persoon en de principes. Wat betreft de feiten kiezen we de middenpositie tussen het wel en niet kennen van de persoon. Wat betreft de Persoon kiezen we de middenpositie tussen het theïsme en het atheïsme en wat betreft de principes kiezen we het midden tussen de intuïtie van de spiritualiteit en het empirisch belang van het rationalisme. 

In een schema weergegeven, kunnen we zien hoe er nog zes verdere schaduwmentaliteiten zijn van de filognosie die voor onevenwichtigheid staan: ze kunnen worden beschreven als 1) escapisme, een vorm van spiritualiteit in ontkenning van de persoon, 2) als impersonalisme, een gerationaliseerde vorm van gnosis, je kent de persoon maar houdt je verre van geloof, 3) als mysticisme, een atheïstische vorm van gnosis; je kent de persoon, verlichting, gelukzaligheid, perfecties etc., maar ontkent iedere vorm van georganiseerd formeel respect voor de Persoon. 4) als opportunisme, een rationalistische vorm van theïsme, je erkent de Persoon, maar gelooft niet in Hem, 5) als conventionalisme, een theïstische vorm van agnosticisme, je volgt de routines van aanbidding maar kent de Persoon niet, en 6) als spiritisme, een atheïstische vorm van spiritualiteit; je gelooft niet in georganiseerd respect voor de Persoon maar wel in geesten en spoken. Deze schaduwen kunnen de oprechte filognostische zorg voor de persoon en het geheel van de Persoon versluieren en moeten dus actief tegenwicht geboden worden. Maar om evenwicht te bereiken in de filognosie zonder enige schaduwmentaliteit is makkelijker gezegd dan gedaan, zo we het idee ervan al te pakken kunnen krijgen. In de gnosis is men vanwege imperfecties snel zelf een schaduwwerker en daarom moet men deze zes schemermentaliteiten niet veroordelen. Dat soort negativiteit is ook onzinnig. Schaduwen zijn normaal bij een lichtbron in de natuur. Dit zijn verklaringen van orde waar we mee moeten leren werken om onevenwichtigheid en disharmonie uit de weg te kunnen gaan. We herkennen onszelf in de schaduwen, maar kunnen er niet op gefixeerd zijn. Ten eerste treffen we hindernissen aan op dat pad en ten tweede hebben we te maken met een hele reeks van fouten die ons een psychologie oplevert waardoor we verstrikt raken in de eenzijdigheid van al de -ismen die van onze wereld een gekkenhuis maken. Allereerst dus de hindernissen.

Men kan belemmerd zijn in zijn vooruitgang om de volledigheid van de Persoon van het Hoogste Belang te bereiken door drie soorten hindernissen. Deze hindernissen zijn de oorzaak van onze depressie, de oorzaak van onze duisternis, wanhoop en negatieve geest, alsook de oorzaak van onze eeuwige honger, verlangen en begeerte. Op de eerste plaats kan je zelf het obstakel zijn. Stel dat je een barstende koppijn hebt. Je bent misschien vergeten je kamer te ventileren, je draadloze verbinding uit te zetten of genoeg slaap te vatten. Of, in één woord: je zou zelf de oorzaak van de stress kunnen zijn waar je een verklaring voor zoekt. En verklaringen hebben we nodig, want zonder kennis van de oorzaak is een probleem moeilijk op te lossen. Ten tweede kunnen anderen de oorzaak zijn van je hoofdpijn. Er kan iemand anders voor het eerst vlakbij op een viool aan het spelen zijn, je buurman kan een extender hebben aangeschaft om zijn draadloze signaal te versterken of een verkoper verkocht je misschien etenswaren die slecht voor je zijn. Als iemand anders het probleem is, heb je er een extra probleem bij, omdat anderen ergens toe bewegen - of ergens anders toe te bewegen - moeilijker is dan jezelf de opdracht te geven een probleem aan te pakken. Ten derde zijn er natuurlijke oorzaken: de hoofdpijn kan er zijn omdat het te heet is, omdat een storm je 's nachts uit de slaap houdt, of omdat een overstroming je financieel geruïneerd heeft. De natuur de schuld geven is zelfs nog moeilijker, want wie kan nu deze grote mamma, moeder natuur, iets zeggen als ze haar periode heeft?
De beroemde zegswijze luidt 'verbeter de wereld, begin bij jezelf'. Zo zij het, het is ook de makkelijkste manier. Misschien, als we een heilige worden, raakt de rest geïnspireerd en jaloers genoeg op ons geluk zodat ze allen volgen en de wereld weer een paradijs zal worden.... Zeker, dat is een mooi vergezicht, we leren allen inderdaad het beste door voorbeeld en voorschrift. We kunnen een yogacursus volgen, religieuze plechtigheden bijwonen en stichtelijke literatuur lezen voor dat doel. We kunnen wetten maken om te reguleren en beperken wat we elkaar aandoen en er worden vele films vertoont in de (thuis)bioscoop en op tv, om ons bij te lichten met verhalen over dit of dat soort heldendom of een voorbeeld dat we (misschien) kunnen volgen (of maar beter niet). We kunnen rekening houden met de natuur middels geïsoleerde en luchtbehandelde huizen, met aardbevingsbestendige gebouwen, met waterwerken om de overstroming tegen te houden en bliksemafleiders om je computer en andere gevoelige, of zelfs nog meer persoonlijke circuits te beschermen. Dat is allemaal prachtig, we doen wat we kunnen, maar nog steeds gaan er zaken verkeerd.

We hebben ook, ten tweede, te lijden onder een reeks van missers die bestaan uit illusies, fouten, misleiding en misvattingen. Onze geesten laten zich makkelijk afleiden door de begoochelende macht van de materiële wereld. Je kan een touw aanzien voor een slang, dat is een illusie. Als je niet oplet kan je je huissleutels vergeten als je de deur achter je dicht trekt: dat is een fout. Je kan in ontkenning verkeren over een ziekte die je wel voelt en waarvan je symptomen hebt maar die door de dokter nog niet gediagnosticeerd is. Je zegt dat je gezond bent. Maar dat is misleiding op basis van zelf-bedrog. En ten slotte kan je je vergist hebben, zoals met het achterlaten van je betaalkaart in de geldautomaat en je partner ervan beschuldigen dat hij/zij je zou hebben afgeleid. Dat is een misvatting wat betreft de oorzaak die je niet als eigen schuld kan aanvaarden - maar zeker zou moeten als de kaart verkeerd in je portemonnee terecht blijkt te zijn gekomen. Heel vaak beschuldigen we liever een ander dan de fout bij onszelf te zoeken en dat kan heel wat goede verhoudingen bederven. Om een beetje geld of door valse trots verpest je zomaar je hele dag en die van een ander. Vanwege de vier soorten vergissingen en de drie hindernissen hebben we het er moeilijk mee de bedoeling van de persoon te onderkennen, om de bedoeling van de persoon ook werkelijk te kennen en om het doel van de persoon zelf te bereiken.
Daarom wordt de oplossing gevonden in het trainen van ons bewustzijn voor de filognostische positie van de Integrale Persoon, met een juiste tijdorde om stabiliteit te bereiken. Meditatie - de manier waarop je je bewustzijn traint - gaat samen met een tijdschema, of anders sluit de psychiater je op omdat je op een gegeven moment alle structuur hebt verloren. Je kan het in ieder klooster gaan vragen, het eerste wat ze zelf overwegen is een orde. Hier nu niet echt dat soort van sociale controle propagerend die in strijd lijkt te zijn met de volwassen optie om de verlichting te bereiken en te handhaven, moet gezegd worden dat iedere fatsoenlijke mediteerder een zekere regulering moet aanvaarden voor zijn dagelijkse praktijk. Gewoonlijk leert men dit eerst elders en integreert men dit later in een gepersonaliseerde praktijk thuis. Mediteren op de Persoon in evenwicht met de populaire tegenpolen van het theïsme, de spiritualiteit en de gnosis, resulteert in een bewustzijn bevrijd van materiële zorgen dat niet zo uitgesproken is over al die dualiteit. We moeten allereerst stabiliteit vinden als een volwassen persoon die zijn leven op orde heeft. Vervolgens kunnen we specifieke strategieën overwegen om de persoonlijke en collectieve drama's van conflicten en oorlogen te voorkomen op basis van de hindernissen en de valse noties van causaliteit waar we om psychologische redenen op uitkwamen.

Bron voor deze Inspiratie:
S.B. Canto 1, Hoofdstuk 8